De ondernemer en de fiscus in 2012

Ondernemers kunnen al vele jaren rekenen op extra aftrekmogelijkheden. Denk onder andere aan de zelfstandigenaftrek, de startersaftrek, de oudedagsreserve (FOR), de MKB-winstvrijstelling en de meewerkaftrek. Hieronder volgen de spelregels in 2012.

Zelfstandigenaftrek
De zelfstandigenaftrek geldt voor de ondernemer die ten minste 1225 uren aan zijn onderneming besteedt (het urencriterium) en die bij het begin van het betreffende kalenderjaar de leeftijd van 65 jaar nog niet heeft bereikt. Met ingang van 1 januari 2012 is de aftrek niet meer afhankelijk van de hoogte van de winst, maar is de zelfstandigenaftrek een vast bedrag. In 2012 is dat € 7.280,-. Als de ondernemer bij het begin van het kalenderjaar al wel 65 jaar was, heeft hij recht op 50% van dat bedrag.
Nieuw is ook dat de zelfstandigenaftrek voor niet-starters niet meer kan worden verrekend met ander inkomen in box 1, zoals loon, pensioen of VUT. Een daardoor niet benut deel van de zelfstandigenaftrek kan maximaal negen jaar in de toekomst worden meegenomen om alsnog te worden verrekend met winst uit onderneming.

Startersaftrek
Bij een startende ondernemer (dat is volgens de wet de ondernemer die in één of meer van de vijf voorafgaande kalenderjaren geen ondernemer was en die in die periode niet meer dan tweemaal zelfstandigenaftrek heeft genoten) wordt de zelfstandigenaftrek verhoogd met een startersaftrek van € 2.123,-.
Startende ondernemers met te weinig winst om de volledige zelfstandigenaftrek, verhoogd met de startersaftrek, van de winst te kunnen aftrekken kunnen het niet benutte deel van de aftrek gedurende drie jaar gewoon blijven verrekenen met ander inkomen in box 1. Is na afloop van die drie jaren nog niet alle aftrek verrekend, dan geldt ook voor hen de regel dat het restant alleen nog met winst gedurende maximaal negen jaren verrekend kan worden.

Oudedagsreserve
De ondernemer die bij de aanvang van het kalenderjaar nog geen 65 jaar is en aan het urencriterium voldoet, kan een bepaald bedrag aftrekken van de winst en toevoegen aan de fiscale oudedagsreserve (FOR). De toevoeging aan de FOR over een kalenderjaar bedraagt 12% van de winst, met als maximum aftrek € 9.542,-. Als er al pensioenpremies ten laste van de winst zijn gekomen, wordt de toevoeging aan de FOR daarmee verminderd. Er kan niet aan de FOR worden toegevoegd indien het ondernemingsvermogen lager is dan de stand van de FOR.
Bedacht moet wel worden dat de FOR geen echte reserve is en dat enkel sprake is van uitstel van heffing al dan niet in combinatie met lagere tarieven in de toekomst.

MKB-winstvrijstelling
De MKB-winstvrijstelling is een aftrek op de winst van 12% van deze winst na toepassing van de ondernemersaftrek. Er is geen maximum. Voor deze vrijstelling hoeft men niet meer te voldoen aan het urencriterium.

Meewerkaftrek
Veel partners van ondernemers die aan het hierboven genoemde urencriterium voldoen, werken mee in de onderneming. Als de partner dat doet zonder enige vergoeding, dan geldt de meewerkaftrek. De meewerkaftrek is afhankelijk van het aantal uren per jaar dat de partner meewerkt.
Is dat aantal uren 525 of meer, maar minder dan 875, dan bedraagt de meewerkaftrek 1,25% van de winst. Van 875 tot 1.225 uren 2% van de winst, van 1.225 tot 1.750 uren 3% van de winst en van 1.750 uren of meer maximaal 4% van de winst.